Ból kręgosłupa po porodzie – fizjoterapia i rehabilitacja dla młodych mam
Ból kręgosłupa po porodzie (szczególnie dolnej części) jest częstym zjawiskiem. Szacuje się, że aż 20 procent kobiet odczuwa go nawet do sześciu miesięcy. Sztywność i dolegliwości bólowe kręgosłupa mogą utrudniać opiekę nad noworodkiem. Wyjaśniamy, dlaczego po porodzie może boleć kręgosłup i jakie zabiegi z zakresu fizjoterapii mogą pomóc go złagodzić.
Spis treści
Dlaczego po porodzie może boleć kręgosłup?
Ból pleców zazwyczaj nie pojawia się bezpośrednio po porodzie, natomiast jest związany z dolegliwościami, które trwały już w ciąży. Waga rosnącego dziecka w czasie ciąży może powodować zmiany ustawienia miednicy (tzw. przodopochylenie). Ta pozycja może spowodować nadmierne wygięcie w odcinku lędźwiowym, a tym samym zwiększenie obciążenia zarówno mięśni pleców, jak i stawów kręgosłupa.
Dodatkowo zauważalne są zmiany w sile i długości mięśni pośladkowych, które również mogą powodować zwiększone obciążenie pleców. Zmiany, które zaszły w postawie ciała dotyczą także mięśni dna miednicy, które stanowią część mięśni stabilizujących. Przeszły one duże obciążenie podczas ciąży i porodu, a ich dysfunkcja może wpływać na dolegliwości bólowe. Dodatkowo zmiany hormonalne w ciąży spowodowały rozluźnienie stawów i więzadeł, łączących miednicę z kręgosłupem. Hormony te mogą być obecne jeszcze przez pewien czas po ciąży.
Wiotkość stawów i więzadeł, w połączeniu z osłabieniem mięśni dna miednicy i stabilizacją kręgosłupa, może przyczyniać się do bólów dolnego odcinka kręgosłupa i miednicy.
Jeśli poród był długi i trudny, to również ten wysiłek mógł przyczynić się do odczuwanych dolegliwości. Czasem zdarzają się również urazy i złamania kości ogonowej czy krzyżowej kręgosłupa.
Ogólne wyczerpanie związane z porodem może również zostać spotęgowane przez stres związany z opieką nad maluszkiem, a także nieergonomiczne pozycje podczas noszenia czy karmienia. Wielokrotne w ciągu dnia podnoszenie dziecka z łóżeczka do fotelika samochodowego, na przewijak czy na matę wymaga dobrej pracy ciała, zwłaszcza mięśni tułowia. Jeśli nastąpi osłabienie mięśni i nieprawidłowa ich praca, wówczas często dochodzi do przeciążenia.
Co zrobić, jeśli po porodzie boli kręgosłup?
Dobra wiadomość jest taka, że część dolegliwości bólowych kręgosłupa znika samoistnie po porodzie. Jeśli jednak dolegliwości bólowe utrudniają codzienne funkcjonowanie, wtedy zazwyczaj zaczynamy łagodzić domowymi sposobami. Wśród najbardziej popularnych wymienia się:
- odciążenie,
- proste ćwiczenia ruchowe,
- ćwiczenia oddechowe,
- zmiana nawyków postawy,
- ciepłe lub zimne okłady.
Powrót do pełnej sprawności po porodzie wymaga odciążenia. Po porodzie (zwłaszcza cesarskim cięciu) nie zaleca się podnoszenia niczego poza dzieckiem przez około 3-4 tygodnie.
Wskazana po porodzie jest lekka aktywność fizyczna. Warto wybrać np. spacer, który można wykonywać z wózkiem dziecięcym. Ważne są również ćwiczenia prawidłowej postawy i korygujące nieprawidłowości. W przypadku chęci wykonywania jakichkolwiek ćwiczeń warto skonsultować się z fizjoterapeutą uroginekologicznym, aby upewnić się, że nie wpłyną negatywnie na organizm.
Wprowadzenie nawyków podnoszenia poprzez pozycję klęku również zabezpieczy przed dolegliwościami bólowymi. Podczas karmienia należy zwracać uwagę na pozycję tułowia, dobrać wygodne krzesło albo użyć poduszek lub podnóżka do podtrzymania ciała.
Wskazane są również okłady na bolące odcinki kręgosłupa. Zimny okład zadziała przeciwbólowo i przyniesie ulgę w toczących się stanach zapalnych lub przeciążeniach. Ciepły okład sprawdzi się idealnie na spięte i przeciążone mięśnie. Dodatkowo masaż będzie bardzo dobrym pomysłem.
Jeśli domowe sposoby nie przynoszą rezultatów, wskazana jest wizyta u fizjoterapeuty. Warto również ten fakt zgłosić położnej lub lekarzowi w przypadku wizyty kontrolnej po porodzie. Należy uważać na przyjmowane leki przeciwbólowe, szczególnie u kobiet karmiących piersią.
Fizjoterapia i rehabilitacja w przypadku bólu pleców po porodzie?
W przypadku utrzymujących się dolegliwości bólowych zaleca się konsultację z fizjoterapeutą. Gdyby wystąpiły objawy takie jak drętwienie, osłabienie siły mięśniowej albo nasilenie dolegliwości bólowych, to należy zgłosić się do lekarza.
Po porodzie zarówno siłami natury, jak i przez cesarskie cięcie, zaleca się konsultację u fizjoterapeuty uroginekologicznego, który sprawdzi wydolność mięśni dna miednicy, oceni ewentualne rozejście mięśnia prostego brzucha i postawę ciała.
Dodatkowo ćwiczenia pod okiem fizjoterapeuty są niezbędne, aby szybko wrócić do pełnej sprawności, co dla mam z maluszkiem jest bardzo ważne. Aby przeciwdziałać bólom po porodzie, można korzystać z konsultacji jeszcze w trakcie ciąży. Wówczas kobiety pracują nad prawidłowym oddechem, przygotowują organizm do ciąży i wysiłku porodowego, tym samym zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia bólu po porodzie lub znacząco redukując jego skalę.
Można również zastosować zabiegi z zakresu fizykoterapii, ale powinny być one nadzorowane przez fizjoterapeutę. Do takich zabiegów zalicza się:
- laseroterapię (laser wysokoenergetyczny lub laser biostymulacyjny),
- ultradźwięki, najlepiej z lekiem przeciwbólowym (fonoforeza),
- zabiegi z zakresu elektrolecznictwa np. TENS.
Jako wspomaganie sprawdzą się również kinesiotapy, naklejane na bolące miejsca, np. w postaci aplikacji przeciwbólowych czy powięziowych.
-
3330.00 złHandy Laser - przenośny aparat do laseroterapii 595 mW + okulary ochronne -
1780.00 złPrzenośny aparat do ultradźwieków PowerSonic -
1900.00 złPrzenośny aparat do elektroterapii Enraf-Nonius TensMed S82 - 1727901
Bardzo dobrym sposobem odciążenia bolących pleców są również chusty i nosidła do noszenia maluszków. Specjalnie dobrana i zawiązana chusta pozwala na odciążenie kręgosłupa i zadbanie o utrzymanie prawidłowej postawy ciała mamy.
