Złamanie Collesa – objawy, diagnostyka i rehabilitacja
Złamanie Collesa to jedno z najczęściej występujących złamań u osób dorosłych. Zwykle powstaje po upadku na wyprostowaną kończynę górną ze zgiętym nadgarstkiem. Złamanie kojarzone jest zazwyczaj z osobami starszymi, ale nie jest to jedyna grupa, którą może spotkać ten uraz. Jak go rozpoznać i jak leczyć? Wyjaśniamy w artykule.
Spis treści
Złamanie Collesa
Złamanie Collesa jest jednym z najczęściej występujących urazów w obrębie nadgarstka. Stanowi również prawie jedną szóstą wszystkich złamań u osób dorosłych. Uraz ten dotyczy osób w każdym wieku, jednak najrzadziej pojawia się u dorosłych w przedziale 19-49 lat.
Złamania w obrębie dystalnej części kości promieniowej najczęściej są wynikiem upadku na wyciągniętą rękę z nadgarstkiem ustawionym w zgięciu grzbietowym.
U dzieci i młodzieży złamanie może być związane z mniejszą mineralizacją kości, u osób dorosłych może być urazem wysokoenergetycznym, z powodu upadku podczas uprawiania sportu, np. jazdy na rowerze, łyżwach, jazdy konnej czy sportów kontaktowych. Może dotyczyć również wypadków komunikacyjnych.
Natomiast w starszym wieku związany jest z upadkiem np. podczas spaceru lub utraty równowagi stojąc (uraz niskoenergetyczny). Ryzyko tych złamań zwiększa się po 50 r.ż. u kobiet, w związku z występowaniem osteoporozy.
Objawy złamania Collesa
Złamanie nadgarstka zazwyczaj związane jest z pojawieniem się:
- silnych dolegliwości bólowych, które nasilają się podczas poruszania dłonią,
- obrzęku,
- siniaków,
- zaczerwienienia w miejscu urazu,
- zaburzenia ruchomości,
- nieprawidłowej pozycji nadgarstka (wygięcie w nienaturalny sposób).
Diagnostyka złamania Collesa
Dokładny wywiad, obejmujący mechanizm urazu, pozwala podejrzewać złamanie Collesa. Podstawą oceny złamania są zwykle zdjęcia rentgenowskie, wykonywane w projekcji AP i bocznej. Zdjęcie pozwala odróżnić rodzaj złamania w obrębie dystalnej części kości promieniowej i zaproponować odpowiedni algorytm postępowania terapeutycznego.
Czasem wykonuje się również tomografię komputerową w celu planowania leczenia operacyjnego. Do oceny rozległości uszkodzenia więzadeł i tkanek miękkich może również posłużyć rezonans magnetyczny.
Leczenie złamania Collesa
Leczenie będzie zależeć od rodzaju złamania, wieku i poziomu aktywności pacjenta, preferencji chirurga oraz oczekiwań pacjenta, dotyczących unieruchomienia i powrotu do aktywności. Ponieważ złamania Collesa są tak częste, opracowano wiele metod leczenia, mających na celu stabilizację złamań i umożliwienie zagojenia kości.
Złamania dalszej części kości promieniowej można leczyć nieoperacyjnie lub operacyjnie. Jeśli nie ma dużego przesunięcia kości, wówczas lekarz nastawi złamanie w znieczuleniu, a następnie unieruchomi opatrunkiem gipsowym lub szyną. Czas unieruchomienia zależy od wielu czynników, ale mieści się on zazwyczaj w przedziale 3-12 tygodni.
Jeśli nastąpiło zbyt duże przemieszczenie, wówczas może być potrzebny zabieg operacyjny i ustabilizowanie kości za pomocą metalowych śrub, szpilek czy stabilizatorów zewnętrznych. Po zagojeniu złamania Collesa zaleca się rehabilitację, aby przywrócić funkcję i siłę w obrębie nadgarstka.
Rehabilitacja po złamaniu Collesa
Rehabilitację po złamaniu można rozpocząć już w opatrunku gipsowym. Wówczas stosuje się magnetoterapię oraz ćwiczenia izometryczne i kontralateralne. Na tym etapie ważne jest zmniejszenie obrzęku, zniesienie stanu zapalnego i zapobieganie zanikom mięśniowym.
Po ściągnięciu opatrunku gipsowego rehabilitacja nastawiona jest na przywrócenie zakresu ruchów, utrzymanie lub poprawę siły i masy mięśniowej i powrót do sprawności sprzed urazu. Na tym etapie warto zastosować laseroterapię (laser wysokoenergetyczny lub laser biostymulacyjny), krioterapię, hydroterapię i terapię ultradźwiękami.
-
3615.00 złPrzenośny aparat, zestaw do magnetoterapii LaMagneto PRO -
33000.00 złLaser wysokoenergetyczny iLUX SMART 7 W, 810nm -
9150.00 złAparat do UD Enraf-Nonius Sonopuls 490 z głowicą 0,8 cm2 - 1498902
Dodatkowo ważne są ćwiczenia i techniki manualne, ukierunkowane na przywrócenie pełnego zakresu ruchu, przeciwdziałanie przykurczom tkankowym i powrót do pełnej funkcji sprzed urazu. Do tego celu stosuje się ćwiczenia izometryczne, czynne w odciążeniu i z oporem oraz terapię manualną, masaż poprzeczny i głęboki.
Trudno określić dokładny czas trwania rehabilitacji, gdyż zależy to od takich czynników jak wiek, kondycja pacjenta i rodzaj złamania. Złamania z przemieszczeniem wymagają dłuższego czasu rekonwalescencji.
Złamanie Collesa może wiązać się z powikłaniami, gdy nie zostaje prawidłowo leczone, a najczęstszym z nich jest niedokrwienie dłoni na skutek przesunięcia kości nadgarstka. Po wystąpieniu urazu należy udać się do lekarza i zastosować właściwe leczenie, aby nie doszło do powikłań.
