Złamanie kości piętowej – objawy, leczenie, rehabilitacja

Złamanie kości piętowej – objawy, leczenie, rehabilitacja

Porady eksperta

Złamanie kości piętowej stanowi najczęstsze złamanie kości stępu, jest urazem bolesnym i wiąże się z wysokim stopniem niepełnosprawności. Ten typ złamania może wystąpić podczas wypadku samochodowego lub upadku z drabiny, kiedy pięta zostaje zmiażdżona pod ciężarem ciała. Leczenie często obejmuje operację rekonstrukcji prawidłowej anatomii pięty i przywrócenia ruchomości, aby pacjenci mogli powrócić do normalnej aktywności.

Spis treści

Anatomia kości piętowej

Kość piętowa jest największą z kości stępu. Leży z tyłu stopy, poniżej trzech kości tworzących staw skokowy: kości piszczelowej, strzałkowej i skokowej. Razem kość piętowa i kość skokowa tworzą staw podskokowy.

Staw piętowo-skokowy umożliwia ruchy tyłostopia na boki i jest szczególnie ważny dla zachowania równowagi na nierównych powierzchniach.

Złamania kości piętowej

Złamania kości stępu stanowią około 2% wszystkich złamań, z czego około połowa to złamania kości piętowej. W większości przypadków złamanie obejmuje również staw podskokowy w stopie. W takim przypadku uszkodzenie chrząstki stawowej pokrywającej staw może powodować długotrwałe powikłania, takie jak przewlekły ból, zapalenie stawów i utrata ruchu.

W przypadku złamań kości piętowej wyróżnia się podział na dwie duże grupy:

  • złamania pozastawowe, które stanowią 25 % złamań kości piętowej,
  • złamania śródstawowe, które stanowią resztę (około 75%).

Złamanie kości piętowej – objawy, leczenie, rehabilitacja

Objawy złamania kości piętowe

Pacjenci ze złamaniami kości piętowej zwykle doświadczają:

  • bólu,
  • siniaków,
  • obrzęku,
  • deformacji pięty (poszerzenie lub nieprawidłowe ustawienie),
  • niemożności obciążenia pięty lub chodzenia.

Diagnoza i leczenie złamania kości piętowe

W przypadku wystąpienia urazu należy udać się do lekarza, który, po wywiadzie i badaniu, zleci wykonanie zdjęcia RTG.  W przypadku złamania kości piętowej wykonuje się również tomografię komputerową w celu określenia przebiegu szczeliny, liczby odłamów i stopnia ich przemieszczenia.

Leczenie można podzielić na nieoperacyjne (unieruchomienie w opatrunku gipsowym lub bucie ortopedycznym) lub operacyjne. Złamania bez przemieszczenia leczone są zachowawczo. Unieruchomienie może trwać od 6. nawet do 12. tygodni (w zależności od rodzaju złamania).

Wskazaniami do leczenia operacyjnego są m.in. złamania otwarte, złamania z przemieszczeniem czy złamania awulsyjne, wymagające pilnego zespolenia, aby uniknąć martwicy.

Ale nawet przy odpowiednim leczeniu, niektóre złamania mogą powodować długotrwałe powikłania, takie jak ból, obrzęk, utrata ruchu i zapalenie stawów. Wielu pacjentów nie jest w stanie wrócić do swojej pracy po złamaniu kości piętowej.

Rehabilitacja w przypadku złamania kości piętowej

Czas potrzebny na powrót do codziennych czynności będzie różny w zależności od rodzaju i ciężkości złamania oraz innych urazów. Niezależnie od tego, czy była przeprowadzona operacja czy nie, proces rehabilitacji skupia się na podobnych czynnikach. Na początkowym etapie mogą przydać się farmakologiczne środki działające przeciwbólowo. Dodatkowo po złamaniu konieczne będzie odciążenie złamanej kończyny oraz zastosowanie fizjoterapii (fizykoterapii i kinezyterapii).

Na etapie opatrunku gipsowego rozpoczyna się ćwiczenia kontralateralne i ipsilateralne. Po ściągnięciu unieruchomienia wprowadza się stopniowo ćwiczenia bierne, czynno-bierne, izometryczne. Następnie, stopniując poziom trudności wprowadza się ćwiczenia w pełnym zakresie oraz terapię funkcjonalną. Można również zastosować terapię manualną w celu poprawy ruchomości stawów oraz przywrócenia biomechaniki.

W przypadku fizykoterapii od początku możliwe jest zastosowanie pola magnetycznego, poprawiającego zrost kości już na etapie opatrunku gipsowego. Następnie, po ściągnięciu gipsu,  wprowadza się laseroterapię, ultradźwięki lub fonoforezę oraz krioterapię miejscową. Powyższe zabiegi mają zmniejszyć odczuwanie dolegliwości bólowych i przyspieszyć regenerację.

Najczęstsze pytania o złamanie kości piętowej

Poniżej zebraliśmy najczęściej zadawane pytania związane ze złamaniem kości piętowej i udzieliliśmy na nie odpowiedzi.

Ile zrasta się kość piętowa po złamaniu?

Większość złamań kości powinna zrosnąć się w przeciągu 6-8 tygodni. Należy jednak pamiętać, że czas potrzebny na zrost będzie uzależniony od rozległości złamania i zaistniałych powikłań.

Ile trwa rehabilitacja po złamaniu kości pięty?

Czas rehabilitacji i powrotu do pełnej sprawności uzależniony jest od wielu czynników, przede wszystkim rodzaju złamania, powikłań oraz cech osobniczych. Niektórzy pacjenci mogą rozpocząć ćwiczenia z obciążeniem kilka tygodni po urazie lub operacji, jednak większość będzie musiała poczekać 3 miesiące zanim zacznie obciążać piętę.

Jak samemu rehabilitować stopę po złamaniu?

Złamanie kości piętowej jest trudnym do gojenia się urazem. Najlepiej nie podejmować samodzielnych ćwiczeń, a wszystkie działania skonsultować z lekarzem i fizjoterapeutą. Każdy przypadek złamania będzie inny i warto dostosować proces rehabilitacji do indywidualnych możliwości, aby zmaksymalizować efekt.

Kiedy można zacząć chodzić po złamaniu pięty?

Okres zaraz po urazie jest czasem, gdy nie można obciążać złamanej kończyny. Niektórzy pacjenci są w stanie rozpocząć częściowe obciążanie od 6 do 10 tygodni po urazie lub operacji. W przypadku niepełnego obciążania korzysta się z kul, chodzika lub specjalnego buta. Bardzo ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarskich dotyczących obciążania nogi podczas chodzenia. Zbyt wczesne chodzenie po złamaniu lub nadmierne obciążenie mogą spowodować przesunięcie odłamów i konieczność operacji w celu ich nastawienia. Może również dojść do poluzowania lub pęknięcia śrub stabilizujących złamanie.

Kiedy można wrócić do pracy po złamaniu kości piętowej?

Czas powrotu do pracy po złamaniu uzależniony jest od stanu fizycznego i rodzaju wykonywanej pracy. Standardowo, od około 8 tygodnia możliwy jest stopniowy powrót do pełnych obowiązków. Jeśli wykonuje się wymagającą pracę fizyczną, powrót do pełnych obowiązków jest zwykle możliwy około 12 tygodni po urazie. Dotyczy to prostych, niepowikłanych złamań.

Angelika Sosulska-Zielezińska
Autor: Angelika Sosulska-Zielezińska

Fizjoterapeutka, absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Jej głównym zainteresowaniem jest fizjoterapia pediatryczna, w szczególności praca z niemowlętami. Zajmuje się pracą dydaktyczną i edukacją na żywo i w internecie.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora

Ciekawi nas Twoja opinia, zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *