Przepuklina kręgosłupa – przyczyny, objawy i leczenie (rehabilitacja, fizjoterapia)

Ból pleców może być efektem degeneracji krążków i przepukliny kręgosłupa

Porady eksperta

Na co dzień wielu z nas boryka się z problemem bólu kręgosłupa. Niestety, zdarza się, że ból ten jest nasilony do tego stopnia, iż utrudnia nam codzienne funkcjonowanie i wykonywanie nawet tych najprostszych czynności. Przyczyną tak silnego bólu może być przepuklina kręgosłupa, określana też mianem dyskopatii.

Spis treści

Ból pleców może być efektem degeneracji krążków i przepukliny kręgosłupa

Jak dochodzi do przepukliny kręgosłupa?

Największe obciążenie w naszym organizmie spoczywa na krążkach międzykręgowych, znajdujących się pomiędzy kręgami kręgosłupa. Krążki te składają się z jądra miażdżystego i otaczającego je włóknistego pierścienia. W momencie, w którym tracą one elastyczność, mogą zacząć się przesuwać i w ten właśnie sposób powstaje przepuklina kręgosłupa. Dochodzi wówczas do przerwania ciągłości owego pierścienia, przez co jądro zaczyna uciskać nasze struktury nerwowe – i to właśnie powoduje silny ból.

Przepuklina kręgosłupa i stopnie degeneracji krążków międzykręgowych
Zmiany zachodzące w krążkach międzykręgowych, prowadzące do przepukliny kręgosłupa. Źródło: https://bit.ly/3khdHZv

 

Objawy przepukliny kręgosłupa

Objawy przepukliny zależą zarówno od odcinka kręgosłupa, w którym występuje, jak i od jej wielkości. W przypadku bardziej rozległej przepukliny kręgosłupa mogą wystąpić objawy neurologiczne, które zwykle oznaczają konieczność operacji.

Do tych objawów zaliczamy:

  • niedowład lub paraliż, spowodowany osłabieniem mięśni,
  • drętwienie, które wywołane jest osłabieniem czucia,
  • problemy fizjologiczne z kontrolowaniem oddawania moczu i stolca.

W takiej sytuacji należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Jeżeli nie występują u nas tak poważne objawy, istnieje możliwość leczenia bezoperacyjnego. Ze względu na odcinek kręgosłupa, w którym doszło do degeneracji krążków, wyróżniamy: przepuklinę kręgosłupa lędźwiowego, przepuklinę kręgosłupa piersiowego oraz przepuklinę kręgosłupa szyjnego.

W przypadku przepukliny kręgosłupa lędźwiowego pojawia się ból, promieniujący w stronę kończyn dolnych, który może też być odczuwalny w pachwinach i podbrzuszu. Czasami pojawia się też rwa kulszowa.

Objawy przepukliny kręgosłupa piersiowego często przypominają objawy chorób serca lub kamicy pęcherzyka żółciowego. Jest to ból pleców, który promieniuje aż do brzucha i klatki piersiowej. Jest on na tyle silny, że odczuwając go, nie jesteśmy w stanie śmiać się, kaszleć ani kichać.

Przepuklina kręgosłupa szyjnego charakteryzuje się bólem promieniującym w stronę kończyn górnych, czyli do barku, ramienia i przedramienia. Zdarza się, że dolegliwości mogą sięgnąć nawet w okolice łopatki. Takie objawy przepukliny kręgosłupa nazywane są z kolei rwą barkową albo ramienną. Często pojawiają się też sztywność w karku, powodująca ograniczenie ruchów głowy, a także szumy uszne i bóle głowy.

Przyczyny przepukliny kręgosłupa

Przyczyny wystąpienia przepukliny również zależą od odcinka kręgosłupa, której ona dotyczy.

Przepuklina kręgosłupa szyjnego zwykle wywołana jest obciążeniem tego odcinka kręgosłupa przez pracę przy komputerze. Nienaturalna pozycja, w której przez wiele godzin znajduje się głowa (poza osią ciała, wysunięta do przodu), powoduje napięcia mięśniowe, prowadzące do zwyrodnienia krążka międzykręgowego. Ten rodzaj przepukliny często pojawia się również jako efekt wypadków komunikacyjnych. Wówczas jest on wywołany nagłym odchyleniem głowy w tył, a następnie równie gwałtownie w przód.

Jeżeli chodzi o przepuklinę kręgosłupa lędźwiowego, to w tym przypadku może ona wynikać z anatomii danej osoby (w przypadku wystąpienia wąskiego kanału kręgowego) lub też mieć podłoże genetyczne. Zwykle jednak jest ona wynikiem przeciążenia kręgosłupa, do którego dochodzi, gdy np. na wyprostowanych nogach podnosimy ciężary z podłogi. Duży wpływ na jej powstawanie mają również wstrząsy i wibracje, dlatego bardzo narażeni na ten rodzaj przepukliny są np. zawodowi kierowcy.

Dyskopatia lędźwiowa

Leczenie przepukliny kręgosłupa

W większości przypadków możliwe jest bezoperacyjne leczenie przepukliny kręgosłupa. Dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom, możemy zmniejszyć ucisk na nerw oraz polepszyć ukrwienie, co prowadzi do bezoperacyjnego zmniejszenia przepukliny.

Należy jednak pamiętać, że istnieją różne rodzaje przepukliny, a także każdy człowiek ma nieco inną budowę, dlatego też nie ma ćwiczeń uniwersalnych, sprawdzających się u każdego. Muszą one zostać dobrane indywidualnie, żeby nie pogorszyć stanu pacjenta.

Głównym zadaniem ćwiczeń jest zwiększenie krążenia krwi, dlatego często stosuje się odpowiednio dobrane ćwiczenia aerobowe. Nie mogą one jednak być zbyt ciężkie ani męczące, ponieważ duży wysiłek może wywołać pogorszenie. W przypadku takich ćwiczeń bardzo ważna jest systematyczność w ich wykonywaniu.

Zmniejszenie ucisku na korzenie nerwowe oraz polepszenie ukrwienia, możemy osiągnąć również poprzez poprawę postawy ciała. W przypadku osób otyłych zaleca się też redukcję masy ciała. Dzięki temu zmniejszamy ciężar dźwigany przez kręgosłup, co skutkuje mniejszą siłą, wypychającą jądro miażdżyste na zewnątrz.

Jeżeli przepuklina została wywołana noszeniem ciężarów, powinniśmy bezwzględnie unikać podobnych sytuacji, dzięki czemu zapobiegniemy nawrotom.

Ważne jest też, aby nauczyć się prawidłowych technik schylania się oraz podnoszenia przedmiotów.

W fizjoterapeutycznym leczeniu przepukliny kręgosłupa – oprócz ćwiczeń i masaży – dobrze sprawdzają się też następujące zabiegi:

  • krioterapia,
  • laseroterapia,
  • terapia prądem, czyli elektroterapia,
  • terapia ciepłem (ciepłoterapia, termoterapia).

Zobacz też nasz inny artykuł: Dyskopatia lędźwiowa – rehabilitacja z wykorzystaniem nowoczesnego sprzętu.

Autor: Paulina Kilian

Paulina Kilian jest fizjoterapeutką, doradcą sprzętowym Zespołu BardoMed. Ukończyła 5-letnie studia magisterskie na Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. W zawodzie pracuje już od 5 lat. Jej specjalizacją jest terapia związana z drenażem limfatycznym. Odbyła również szereg praktyk z osobami starszymi.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora

Ciekawi nas Twoja opinia, zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *