Rodzaje punktów spustowych i ich diagnostyka

Punkty spustowe - uciskanie punktu na łydce

Porady eksperta

Punkty spustowe wywołują ból mięśniowo-powięziowy, który określany jest przez pacjentów jako palący, promieniujący, a czasem również pulsujący. Z jakimi rodzajami punktów spustowych może spotkać się fizjoterapeuta? W jaki sposób je zdiagnozować i jaki rodzaj terapii zastosować? Wyjaśniamy w artykule.

Co to są punkty spustowe?

Punkty spustowe (ang. Trigger Points) to niewielkie, nadwrażliwe miejsca, występujące w obrębie włókien mięśniowych o wzmożonym napięciu lub powięzi mięśnia. Punkty spustowe oprócz tkliwości, cechuje przede wszystkim ból przeniesiony (promieniujący), który bardzo często objawia się według pewnego schematu.

Punkty spustowe - uciskanie punktu na łydce

Punkty spustowe powstają zazwyczaj z powodu zbyt dużych, regularnych przeciążeń mięśnia, jak również czynników stresowych czy mikrourazów.

Punkty spustowe mogą przybierać formy: aktywną i utajoną. Punkty spustowe aktywne charakteryzują się występowaniem samoistnych objawów bólowych podczas codziennego funkcjonowania, zarówno przy jakiejś aktywności, jak i w spoczynku. Punkty spustowe utajone natomiast wykazują objawy bólowe dopiero w momencie ich uciśnięcia.

Diagnostyka punktów spustowych

Dzięki powtarzalności głównych punktów spustowych w poszczególnych mięśniach i zakresu ich promieniowania, stworzone zostały mapy punktów spustowych, które są bardzo pomocne szczególnie w pracy początkujących terapeutów. Dzięki takim mapom terapeuta może szybko odnaleźć punkt spustowy na podstawie wywoływanych objawów. Należy jednak pamiętać, że każdy pacjent jest inny i jego punkty spustowe mogą być zlokalizowane w innych miejscach niż sugeruje nam mapa.

Punkty spustowe - mapa
Mapa punktów spustowych

Przy diagnostyce punktów spustowych zdecydowanie wygrywa doświadczenie oraz umiejętności palpacyjne terapeuty. Punkty spustowe często występują w skupiskach: główny punkt spustowy + punkty satelitarne, dlatego bardzo ważna jest ich odpowiednia diagnostyka. Dzięki znalezieniu głównego punktu spustowego, a pominięciu mniejszych punktów satelitarnych i zbędnego ich bodźcowania, jesteśmy w stanie bardzo szybko zmniejszyć niekorzystne dolegliwości, które wywołuje (bolesne, autonomiczne itd.).

Bardzo ogólnie rzecz ujmując, punkty spustowe odnajdujemy poprzez palpacyjne przemieszczanie się po włóknie mięśniowym o zwiększonym napięciu. Punkty te są odczuwalne jako zgrubienia lub guzki, które przy ucisku palcem, wywołują promieniujący ból.

Terapia punktów spustowych

Najpopularniejszymi sposobami na radzenie sobie z punktami spustowymi są techniki manualne, takie jak np. kompresja ischemiczna, która polega na uciskaniu aktywnego punktu spustowego aż do momentu jego wyłączenia (ustąpienia bólu) lub pozycyjne rozluźnianie, czyli układanie konkretnej części ciała w pozycji największego rozluźnienia przy jednoczesnym uciskaniu aktywnego punktu.

W ostatnim czasie dużą popularnością cieszy się również suche igłowanie, które polega na wbijaniu cienkiej igły w punkt spustowy lub całe napięte pasmo mięśniowe, celem jego szybkiego rozluźnienia.

Oprócz technik manualnych, w terapii punktów spustowych świetnie sprawdzą się również innowacyjne aparaty do fizykoterapii.

Używanie fizykoterapii do wygaszania punktów spustowych umożliwia nam przede wszystkim terapię bezbolesną dla pacjenta oraz wymagającą mniejszego wysiłku ze strony terapeuty. Urządzeniami takimi są m.in. lasery wysokoenergetyczne i terapia TECAR.

Szczegółowo terapię punktów spustowych laserem wysokoenergetycznym opisujemy w artykule Punkty spustowe – leczenie z uwzględnieniem lasera wysokoenergetycznego iLUX.

Natomiast opracowywanie punktów spustowych aparatem Doctor TECAR prezentujemy m.in. w filmie poświęconym leczeniu bólu kręgosłupa szyjnego:

Uwaga! Aparat do terapii TECAR prezentowany w filmie pochodzi z wcześniejszej serii Mectronic Medicale. W 2021 roku producent poszerzył ofertę, a także zmienił design oraz parametry aparatów, ale urządzenia umożliwiają osiągnięcie tych samych efektów terapeutycznych.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o nowoczesnych terapiach, uzyskać poradę dotyczącą sprzętu, to zapraszamy do kontaktu.

Autor: Aleksandra Olszak

Aleksandra Olszak jest fizjoterapeutką, Doradcą sprzętowym w firmie BardoMed. Ukończyła 5-letnie studia na kierunku fizjoterapia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jej specjalizacją jest praca z nowoczesnymi i innowacyjnymi urządzeniami do fizykoterapii takimi jak: laser wysokoenergetyczny oraz terapia Tecar.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora

Ciekawi nas Twoja opinia, zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *