Trening osób starszych – dlaczego warto wybrać trening inercyjny?

Trening inercyjny - urządzenie EPTE Inertial System

Porady eksperta

Czym jest trening inercyjny i w jaki sposób może pomóc osobom starszym? Przedstawiamy działanie EPTE Inertial System oraz efekty treningów, poparte nie tylko informacjami teoretycznymi, ale też konkretnymi badaniami, które zostały przeprowadzone wśród seniorów. 

Spis treści

Czym jest trening inercyjny?

Trening inercyjny to jedna z metod treningu siłowego, który wpływa zarówno na fazę koncentryczną (skurcz), jak i ekscentryczną (rozciąganie) pracy mięśni. Działanie to opiera się na wykorzystaniu zjawiska bezwładności podczas ćwiczeń na specjalistycznie skonstruowanych urządzeniach do treningu inercyjnego.

Stosując klasyczne metody treningu siłowego w dużym stopniu wykorzystuje się grawitację do „wywołania” fazy ekscentrycznej ruchu. Efektywność tej fazy w głównej mierze zależy więc od ciężaru jaki podnosimy, a także od czasu i płynności ruchu, jaki wykonamy.

Rolą treningu inercyjnego jest to, aby w jak największym stopniu zredukować działanie grawitacji i aby ruch – zarówno koncentryczny, jak i ekscentryczny – odbywał się bez jej udziału i wpływu. To sprawia, że ruch w obu fazach jest ciągły oraz bardziej płynny.

Trening inercyjny - urządzenie EPTE Inertial System

Niezwykle istotnym jest, że trening inercyjny odbywa się w sposób kontrolowany i bezpieczny – siła użyta do uruchomienia urządzenia inercyjnego jest dokładnie taka sama jak siła, która ponownie wraca do ćwiczącego. Dzięki temu pacjent ma większą kontrolę ruchu, a to zapobiega naderwaniom mięśni i innym możliwym kontuzjom podczas wykonywania ćwiczeń.

Zalety treningu inercyjnego

Główną zaletą treningu inercyjnego jest jego multifunkcjonalność. Urządzenia inercyjne mogą być stosowane zarówno w profilaktyce urazów, jak również w regeneracji i rehabilitacji już przebytych schorzeń, a także jako trening funkcjonalny i siłowy osób zdrowych.

Zaangażowanie włókien mięśniowych w obu fazach (faza koncentryczna i ekscentryczna) zwiększa wydajność treningu i rehabilitacji, a także skraca ich czas trwania i osiągania założonych rezultatów.

Zastosowanie oporu w fazie ekscentrycznej z pominięciem grawitacji ulepsza efekty przy pracy nad układem nerwowym, koordynacją, siłą i funkcjonalnością. Podczas treningu inercyjnego zwiększenie masy i siły mięśniowej następuje w krótszym czasie niż w typowym treningu siłowym.

Skuteczność treningu inercyjnego u osób starszych

Założenia treningu inercyjnego doskonale wpasowują się w potrzeby treningowe oraz rehabilitacyjne osób starszych. Seniorzy są dość wymagającą grupą pacjentów ze względu na potrzebę holistycznego i wielokierunkowego prowadzenia ich terapii.

Coraz częściej pojawiają się badania na temat skuteczności treningu inercyjnego u osób starszych. Przykładem może być publikacja 2020 roku (Inertial Training Improves Strength, Balance, and Gait Speed in Elderly Nursing Home Residents, autorzy: Mariusz Naczk, Sławomir Marszałek, Alicja Naczk), której celem była ocena wpływu treningu inercyjnego na siłę kończyn górnych i dolnych u osób starszych. W badaniu oceniano również wpływ treningu inercyjnego na ich samodzielność, równowagę oraz szybkość i jakość chodu.

Wyniki badań ukazały, że w trakcie 6-tygodniowej sesji treningu inercyjnego nastąpił znaczny wzrost siły mięśniowej zginaczy i prostowników stawu kolanowego oraz łokciowego (wzrost o 37,1–69,1%) oraz dużej poprawie uległy zdolności funkcjonalne (test równowagi Tinetti-29%, testy chodu Tinetti- 18,6%) i szybkość chodu (8-foot Up and Go test- 12,8%). Grupa kontrolna, która przez 6 tygodni prowadziła normalną, codzienną aktywność nie odnotowała istotnych zmian w testach.

Autorzy badań wskazują następujące wnioski:

  • znaczny wzrost siły trenowanych mięśni,
  • poprawa prędkości i jakości chodu,
  • poprawa równowagi,
  • dobra tolerancja treningu przez osoby starsze,
  • brak odnotowanych kontuzji,
  • atrakcyjna forma ćwiczeń dla osób starszych.

Urządzenia do treningu inercyjnego EPTE Inertial System

Do wykonania treningu inercyjnego niezbędny będzie odpowiedni sprzęt, jakim jest EPTE Inertial System (autorstwa hiszpańskich specjalistów, będących również twórcami aparatu EPTE do przezskórnej elektrolizy).

Istotą urządzenia jest wcześniej wspomniane wygenerowanie oporu podczas ekscentrycznej fazy pracy mięśnia. Odbywa się to za pomocą specjalnej konstrukcji, składającej się z platform, wyciągów, belek oraz krążków cylindrycznych (talerzy inercyjnych). Wprawiane w ruch talerze inercyjne eliminują wpływ grawitacji na trening czy terapie. Stają się przez to elementem bezwładnościowym i siłą odśrodkową wymuszającą na ćwiczącym efektywny ruch w fazie ekscentrycznej.

Do podstawowego urządzenia można dobrać akcesoria dodatkowe oraz komponenty do wykonywania specyficznych ćwiczeń dla danych grup mięśniowych (Squat Component , Leg Curl Component, Row Component). Więcej informacji na temat samego urządzenia znajduje się pod tym linkiem: Urządzenie inercyjne do treningu ekscentrycznego EPTE Inertial System.

Dzięki EPTE Inertial możliwe jest kreowanie oraz usprawnianie zróżnicowanych wzorców ruchowych u pacjentów, zaangażowanie do pracy wszystkich grup mięśniowych, a także osiągniecie wszystkich pozostałych założeń treningu inercyjnego, wymienionych w poprzednim rozdziale artykułu.

Podsumowując można śmiało stwierdzić, że EPTE Inertial System jest jednym z najbardziej efektywnych narzędzi do terapii funkcjonalnej oraz prewencji, jak i rehabilitacji nabytych już urazów.

Zalecamy również trening inercyjny dla osób starszych, ponieważ korzyści z tego typu treningu mogą zmniejszyć ryzyko upadków oraz zwiększyć bezpieczeństwo, niezależność i mobilność osób starszych, co jest niezwykle ważne zarówno dla terapeutów, pacjentów, jak i ich rodzin.

Autor: Paulina Kilian

Paulina Kilian jest fizjoterapeutką, doradcą sprzętowym Zespołu BardoMed. Ukończyła 5-letnie studia magisterskie na Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie. W zawodzie pracuje już od 5 lat. Jej specjalizacją jest terapia związana z drenażem limfatycznym. Odbyła również szereg praktyk z osobami starszymi.

Zobacz wszystkie artykuły tego autora

Ciekawi nas Twoja opinia, zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *